Szczury to gatunek, u którego coraz częściej pojawiają się zmiany nowotworowe.
Obok guzów przysadki, najczęściej występującymi zmianami są hormonozależne guzy gruczołu mlekowego.
Tkanka gruczołowa gruczołu mlekowego u samic szczura ma bardzo duży zasięg. W kierunku doczaszkowym sięga gruczołów ślinowych, natomiast doogonowym okolicy pachwiny. Wyróżnia się sześć par gruczołów sutkowych: szyjne, pachowe przednie, pachowe tylne, brzuszne oraz pachwinowe przednie i pachwinowe tylne. Stąd lokalizacja guzów może być bardzo różna.
Nowotwory gruczołu mlekowego pojawiają sie najczęściej po 18 miesiącu życia, rzadko u mlodszych samic a sporadycznie u samców. Największy odsetek stanowią gruczolaki oraz gruczolakowłókniaki oraz włókniaki. Są to zmiany łagodne, dobrze odgraniczone od tkanek sąsiadujących, łatwo przesuwalne, niebolesne i często otorbione. Guzy charakteryzują się szybkim tempem wzrostu. Nieleczone w krótkim czasie osiągają duże rozmiary powodując utrudninie w poruszaniu zwierzęcia, dokonywaniu toalety oraz pobieraniu pokarmu. Szybko rosnące guzy mogą ulegać owrzodzeniom, co może powodować krwawienia i sprzyja wtórnym zakażeniom bakteryjnym.
Możliwe jest również (10%) pojawienie się nowotworu złośliwego – gruczolakoraka , który może naciekać okoliczne tkanki oraz dawać przerzuty do płuc i kości oraz wznowy pooperacyjne.
LECZENIE
Najskuteczniejszą metodą leczenia guzów gruczołu mlekowego u szczurów jest ich usunięcie chirurgiczne przeprowadzone w znieczuleniu wziewnym (takie znieczulenie stosujemy w naszej przychodni).
U zwierząt starszych, których stan ogólny uniemożliwia operację, możliwa jest terapia farmakologiczna z wykorzystaniem modulatora receptorów estrogenowych – tamoksifenu. Eliminuje on wpływ stymulacyjny estrogenów na tkankę gruczołową, lecz jego hepatotoksyczne (uszkadzające wątrobę) działanie u szczurów ogranicza możliwości jego stosowania. Inną metodą terapeutyczną jest kastracja farmakologiczna z użyciem implantu, powodujacego spadek produkcji hormonów przysadki, które zwiększają wydzielanie estrogenów.
PROFILAKTYKA
W profilaktyce guzów gruczołu mlekowego zalecane jest przeprowadzenie wczesnego zabiegu sterylizacji samic – najlepiej w wieku 3-6 miesięcy.
Nie można zapomnieć także o odpowiedniej diecie – o zmniejszeniu ilości pokarmu, zawartości tłuszczu i kaloryczności pokarmu. Należy również wybierać do hodowli linie szczurków, u których stwierdzono brak lub sporadyczne występowanie guzów gruczołu mlekowego.